Mersin Büyükşehir Belediye Lideri Vahap Seçer, Yapılarda Güç Verimliliği Derneği’nin (VERİMDER) güç tasarrufu ve ısı yalıtımı şuurunu artırmak için başlattığı ‘Anadolu Buluşmaları’ kapsamında Mersin‘de düzenlenen toplantıya katıldı. Güç tasarrufu ve ısı yalıtımı şuurunu artırmak için yapılan toplantıda Lider Seçer, “Enerjiyi bilinçsizce kullandığımız vakit iki kaybımız oluyor. Bir, para kaybımız oluyor; iki, çevreyi kirletiyoruz” dedi.
Toplantıya, Lider Seçer’in yanı sıra Yenişehir Belediye Lideri Abdullah Özyiğit, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Ayhan Kızıltan, Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Gülcan Kış, dernek ve oda temsilcileri ile iş insanları da yer aldı.
BAŞKAN SEÇER: “ENERJİYİ BİLİNÇSİZCE KULLANDIĞIMIZ VAKİT İKİ KAYBIMIZ OLUYOR”
Enerjinin bütün bir Türkiye’yi ilgilendiren en kıymetli hususlardan biri olduğunu söyleyen Lider Seçer, “Enerji demek para demek, güç demek etraf demek. Enerjiyi bilinçsizce kullandığımız vakit iki kaybımız oluyor. Bir, para kaybımız oluyor; iki, çevreyi kirletiyoruz. Zira daha fazla güç üretiyoruz. Artık bunların önlemini nasıl alırız? Burada da iki bahis var. Bir, yasalar ve ona bağlı ikinci mevzuatlar; iki, toplumun şuurlu olması. Her şey maddeyle olmuyor” dedi.
Enerji tasarrufu ve şuurlu kullanım için yapılan maddelerin kontrol altında da tutulması gerektiğini vurgulayan Lider Seçer, “Ben Belediye Lideriyim. Bu hususla ilgili 2 vazifem, sorumluluğum var. Bir kanunları uygulamak. Bilhassa işaret edilen güç tüketiminin; hele hele biz üzere Akdeniz iklim jenerasyonu, yani sıcak iklim bölgelerinde konut ve yapılarda mevzuatlarla, maddelerle, yönetmeliklerle bunu zapturapt altına almak ve uygulatmaktır. Bir başka mevzu da Belediye bir kurum. Orada da hizmet üretiliyor. Üretim yapılıyor. Hizmet üretmek güç tüketmek demek. Orada gerekli önlemleri almak, hatta örnek uygulamalar yapmak. GES’lere yönelerek topluma örnek olabilmek. ya da güç verimliliğini artırıcı birçok tedbiri alıp bunu toplumla paylaşmak. Toplumu bilinçlendirmek” diye konuştu.
“BEN RANTI ÖNLEMEK İÇİN GAYRET SARF EDİYORUM”
Büyükşehir Belediyesi’nin güç verimliliği konusunda yaptığı çalışmaları da aktaran Lider Seçer, binalarda ruhsatlandırmanın ilçe belediyeleri tarafından yürütüldüğünü lakin nazım imar planlarının Büyükşehir Belediyesi’nin uhdesinde yapıldığına dikkat çekerek, şunları söyledi:
“Bu süreçte biz ilçe belediyeleriyle olması gereken hem maddelerin hem de aklın ön gördüğü uygulamaları başlatmak için gerekli takviyesi sağlıyoruz. Abdullah Lider bir örnek verdi. Akıllı bina yapacak; hem gücünü kendi üretecek hem efektif bir güç kullanacak yapı materyalleri kullanacak. Bunu teşvik etmek için imarda, başka standart imar normlarına nazaran bir modül uygunlaştırma sağlayıp onları cezbetmek. Bu makul bir şeydir. Biz bunu oturup konuştuğumuz vakit makul bulup esasen Büyükşehir Belediyesi olarak gerekli takviyesi gösteriyoruz. Artık Mersin’de imar planları yapılıyor. Plansız bir kent olur mu? Mersin plansız bir kent. Maalesef o denli. Artık planlı bir kent olmaya yanlışsız evriliyor.”
İmar konusunda “Büyükşehir Belediyesi imar planlarını geciktiriyor” gibi telaffuzların kulağına kadar geldiğini söyleyen Lider Seçer, şöyle devam etti:
“Bunu öbür siyasi partilere mensup belediye liderleri da maalesef sürçü lisan mı ediyorlar, arka niyetli mi davranıyorlar, onlar da söylüyor. TMMOB’a bağlı bütün Odalar burada. Tahminen de gelmiş geçmiş belediye liderleri içerisinde TMMOB’a bağlı mühendisler odasıyla en fazla istişare eden, fikir soran, bilgi notu isteyen, toplantı düzenleyen belediye lideriyim. Bugüne kadar imar planlarını kim açtı size Allah aşkına? Benim bilmediğim detayları sizler bilmiyor musunuz? Ben rantı önlemek için efor sarf ediyorum. İmza atacağımız planı 30 yıl, 40 yıl, 50 yıl sonra torunlarımız bize intizar etmesin, beddua etmesin diye gayret sarf ediyorum. Benim arazim yok, bu türlü bir derdim de yok. Çağdaş bir plan yapalım ve kentin bütün aktörleri bilsin. Meclisten geçtiği vakit da toplum bir tepki gösterecekse, buyurun daima bir arada bunu topluma anlatalım. Bu benim için de bir avantaj diyerek bu yolu izliyorum.”
“İMAR PLANLARI BİR KENTİN ANAYASASIDIR”
Mersin için ve kamu faydası için uğraş sarf ettiğinin vurgusunu yapan Lider Seçer, şunları söyledi:
“Orada sorun olan etaplar var. Bunun da münasebeti büsbütün budur. Buyurun Mimarlar Odası Lideri burada, Kent Plancılar Odası Lideri burada. Herkesin bilgisi var burada. Getirsinler bana desinler ki Mühendisler Odası olarak ya da mühendisler olarak, teknik elemanlar olarak; ‘bunlar yanlışsız süreçlerdir, yapılanlar doğrudur.’ Çabucak önünü açalım, Meclis’e sevk edelim, ben de ‘evet’ oyu kaldırayım geçelim. Fakat o denli değil. Farklı şeyler oluyor, kapalı kapılar gerisinde imar düzenlemelerinde farklı şeyler oluyor. Bunu niçin geniş anlattım affınıza sığınarak; hem bir aydınlanın hem de yaptığımız planlar şu konuştuğumuz hususlarla çok ilintili onu söyleyeyim. Etraf dostu planlar. Yeşil alanlar olsun, ağaç olsun, park olsun, karbon salınımını azaltıcı evvel imar planlarından başlayarak önlemleri alalım. İmar Planları bir kentin anayasası. İmar Planı ve daha sonra ne yapacaksınız… Onu yanlış yaptığınız vakit gömleğin düğmelerini esasen yanlış iliklemiş olursunuz.”
“PARAYI DENETİMLİ KULLANIR İSRAF ETMEZSENİZ, KAYNAKLAR YETER”
Dış ticaret açığının temel sebebinin güç olduğunu vurgulayan Lider Seçer, “İran’dan, Rusya’dan doğalgaz alıyoruz, petrolü dışarıdan; Irak’tan, oradan buradan, önünüze neresi gelirse, Suudi Arabistan’dan, Katar’dan. Artık Amerika’dan. Artık Dolar-TL istikrarı de kalktığı için sayıları da takip edemiyoruz. Artık bunu niçin söyledim? Yani dış ticaret açığımızın TL bazında neye denk geldiğini ya da dolar bazında neye denk geldiğini artık aktüel olarak hesaplamamız lazım. Yani TL bazında yansımalarını. Biz Büyükşehir Belediyesi olarak şunu gördük; lokal idarelerin, hele hele Mersin üzere yüksek vergi ödeyen kentlerde belediyelerin gelirleri düzgündür arkadaşlar. Bunu dürüstçe, açıkça çok az Belediye Lideri söz eder. Ben açıkça söz ediyorum. Siz bu parayı denetimli kullanırsanız, israf etmezseniz, abuk sabuk işler yapmazsanız, 10 liralık işi 100 liraya yaptırmazsanız bu kaynaklar kâfi. Artık Mersin’in durumu budur. Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin 3 yıl evvel 1 lira bütçesi vardı, 1 lira borcu vardı. Bakın şu anda Mersin Büyükşehir Belediyesinin 4 lira bütçesi var, 1 lira borcu var. Bunu nasıl yaptık? Artık bahsedeceğim enerjiyi de ilgilendiren verimli işlerle yaptım” diye konuştu.
“SULAR YÖNETİMİ’NİN EN BÜYÜK ÜLKÜLERİNDEN BİR TANESİ ELEKTRİK ENERJİSİYDİ”
AR-GE Ünitesi’ni kurduklarını lisana getiren Seçer şunları söyledi:
“AR-GE nedir? Yeniyi aramak, daha iyiyi aramak, araştırmak, kurumunuzu geliştirmek. Başta da enerjiyi koyduk. Zira Sular Yönetimi’nin en büyük ülkülerinden bir tanesi elektrik gücüydü. Bir geldik gördük ki yanlış ödemelerden, yanlış abone olmalarından kaynaklı, yanlış statüde abonelerden kaynaklı 100 lira ödememiz gereken faturaları 130 lira ödüyormuşuz. Yani %30’luk bir kayıp. Bu bir nakdî kayıp. Öteki bahis, dedik ki; ‘Enerji SCADA’sını kuralım.’ Şu anda %60-65 düzeylerine geldi. Bütün sistemi SCADA’dan takip ediyoruz. %100 verimli hale getireceğiz. Nerede ne motor çalışıyor, sistem durmuş, arıza var, motor zaten çalışıyor. İşte para gidiyor, etraf kirleniyor. Nerede kaçak var, nerede suyun debisi fazla, nerede bir motor arızası var, hepsini oradan görüyoruz. Bu bize muazzam bir güç verimliliği, efektif, aktif bir kullanım imkanı sağlıyor. Birebir vakitte su SCADA’sını kurduk. 13 ilçeye sari yapıyoruz. Bunlar çok büyük yatırımlar, teknoloji yatırımları. Milyon dolarlar harcıyoruz fakat emin olun çok kısa müddette bunun kat kat geri dönüşünü alıyoruz. Geceleri saat 24.00’dan, 01.00’dan sonra konutunuzun musluğunu açın, gündüzki tazyik oranından çok daha şiddetli gelir. Değil mi? Zira herkes uykuya dalmıştır. Gereksiz yere oraya su pompalanıyor. Sistemi zorluyor, sistem patlıyor, arızalar meydana getiriyor. Biz bunu SCADA’dan takip edip, debinin düşürülmesini sağlıyoruz. Makul çizgilerde debiyi düşürerek güç tasarrufu sağlıyoruz. Başka taraftan Mersin’e sağladığımız suyu nasıl cazibeli olarak Mersin halkına verebiliriz?”
“SUYU BERDAN HAVZASI’NDAN ALIYORUZ”
Başkan Seçer, Anamur’un girişinden Adana sonuna kadar tüm kuzey bölgesinin Toros dağlarıyla kaplı olduğunu ve su kaynaklarının oralar olduğunu söz ederek, “Biz suyu Berdan Havzası’ndan alıyoruz, Tarsus’tan. Buraya kadar onu basıyoruz, Mersin’de tükettiğimiz suyun yüzde 85’i oradan geliyor. Bu nasıl geliyor? Elektrik gücü tüketiyoruz. Şu anda ödediğimiz faturanın değerli bir kısmı oradaki terfi merkezlerine ödediğimiz para. Pamukluk Barajı; tarımsal sulama ve Mersin’in içme suyunu sağlayacak kıymetli bir yatırım, uzun müddettir devam eden bir yatırım. Biz görüşmelerimizi yapıyoruz. Yeni Tarım ve Orman Bakanı ile bu mevzuyu görüştüm. Oradaki su isale çizgisi yatırımını DSİ’nin yapıp bizi borçlandırıp teslim etmesi lazım. Milyarlarca liralık bir yatırım. Umut ediyorum kısa müddette bunu başarabilirsek, Mersinliler de hem güç tüketmeden hem cebinden fazla para ödemeden su kullanma imkanına sahip olacak” dedi.
“BİZİM KASVETİMİZ TÜRKİYE’DEKİ SİYASİ TARTIŞMALARIN LOKAL İDARELERİ ETKİLİYOR OLMASI”
Metro projesinden de bahseden Lider Seçer, “Toplam 35 kilometrenin 13,4 kilometresi yeraltı metrosu. Başkaları hemzemin raylı sistem ve tramvay olacak. Bu kıymetli, pahalı bir yatırımdır. Havayı kirletmeyeceğiz, gürültü kirliliğine sebep olmayacağız, kentin trafik problemini çözeceğiz, daha konforlu, çabuk ulaşım sağlayacağız. Kentte aslında bir manada toplumsal kaynaşmayı sağlayacağız. Zira Mezitli’de oturan insan Akdeniz ilçesine gitmekten imtina etmeyecek ya da Akdeniz ilçesinde oturan bir insan Yenişehir’e gelip Kültür Park’ta 2 saat geçirmekten imtina etmeyecek” dedi.
Başkan Seçer, Metro projesinin 10 aydır Mersin Büyükşehir Belediyesi’nin öz kaynaklarından ödediği hakedişlerle yürüdüğünü belirterek, “11. aya girdik. Hazine Bakanlığı’nda imzada bekliyor. En son Cumhurbaşkanı’yla görüşmek gerekiyordu, gittim Sayın Cumhurbaşkanı ile bu mevzuyu görüştüm. Üzerinden 1,5 ay geçti, yine bir sonuç alamadık. Bizim düşüncemiz Türkiye’deki siyasi tartışmaların mahallî idareleri, lokal idarelerin yatırımlarını, hizmetlerini ve doğal olarak da halkı etkiliyor olması. Halk bu hizmetleri almakta gecikiyor maalesef. Türkiye’de yaşanan ortam budur. İnşallah aşmaya çalışıyoruz” diye konuştu.
“MERSİN’İN 2029’A KADAR OTOBÜS MUHTAÇLIĞI KALMAMIŞTIR”
Başkan Seçer, akaryakıta gelen artırımlardan sonra Mersinlilerin toplu taşımaya yöneldiğini ve sefer sayılarının artırılmasına yönelik çok fazla talep aldıklarını belirterek, “Mersin’in 2029’a kadar otobüs muhtaçlığı kalmamıştır. 272 yeni otobüs almıştık, bunun 67’si dışında 205 tanesi CNG yakıtlı otobüslerdir. Daha sessiz, daha etraf dostu, zati otobüs dizaynı olarak da konforlu otobüsler. Yakıta daha az para ödüyoruz, çevreyi daha az kirletiyoruz. Daha az gürültü kirliliği yaratıyoruz. Bu bahiste da belediyemizin değerli adımlar attığını bilmenizi istiyorum” dedi.
Şişecam Mersin Soda Fabrikası ile imzaladıkları Atıksu Geri Dönüşüm Projesi’nin bilgisini de paylaşan Lider Seçer, “Bundan sonra Karaduvar Atıksu Arıtma Tesisi’nden çıkacak su, Soda Sanayi’nde Şişecam Kümesi’nde endüstriyel üretimde proseste kullanılan suya dönüşecek ve bir taşla bir değil birkaç kuşu vurmuş olacağız” diye konuştu.
ÖZYİĞİT: “EKOLOJİ KONUSUNDA SAMİMİ, ÖNEMLİ ÇALIŞMALAR YAPTIK VE YAPMAYA DA DEVAM EDİYORUZ”
Temiz ve yaşanabilir bir etraf için herkese misyonlar düştüğünü söyleyen Yenişehir Belediye Lideri Abdullah Özyiğit, lakin lokal yöneticiler olarak sorumluluklarının bir kat daha fazla olduğunu vurgulayarak, “Yapacağımız işlerde alacağımız önlemler, yapacağımız uygulamalarda bu sorumluluğumuzu bilerek hareket ediyoruz” dedi. 3 yıldır Yenişehir Belediye Başkanlığı misyonunu yürüttüğünü ve misyona gelmeden de idare anlayışını 6 temel prensip üzerine kurduklarını, bu unsurlardan birinin de ekoloji olduğunu aktaran Özyiğit, “Ekoloji konusunda samimi, önemli çalışmalar yaptık ve yapmaya da devam ediyoruz. Değerli adımlar attık. Birinci olarak sürdürülebilir güç siyasetlerini destekleyen ‘İklim ve Enerji’ bahisli Avrupa Belediye Liderleri Mukavelesi’ni imzaladık. Bunun da gereğini yapma konusunda içtenlikle yol alıyoruz. Kentimizde sera gazı emisyonunu azaltmak ve mukavelenin gereklerini yerine getirme ismine Yenişehir Belediyesi olarak somut adımlarımızı attığımızı söyleyebilirim” diye konuştu.
KIZILTAN: “ENERJİNİ BOŞA HARCAMA”
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Lideri Ayhan Kızıltan ise konuşmasına “Enerjini boşa harcama” diyerek başladı. Pandeminin insanlara besin, tarım üzere birçok şeyin değerini bir kere daha hatırlattığını ve gücün de birebir kıymette paha taşıdığını belirten Kızıltan, “Enerji, çok kıymetli bir nimettir” dedi. Gücün büyük çoğunluğunun konutlarda tüketildiğini ve bu gücün de tekrar büyük çoğunluğunun ısıtma ve soğutmada harcandığını lisana getiren Kızıltan, gücün iktisatta de değerli bahislerden biri olduğunu bilgisini paylaştı.
ALKİM: “ÜLKE OLARAK TÜKETTİĞİMİZ GÜCÜN YAKLAŞIK YÜZDE 70’İNİ İTHAL EDİYORUZ”
Türkiye’nin toplam elektrik tüketiminde konutların hissesinin yüzde 35 düzeyine kadar yükseldiğini söyleyen VERİMDER İcra Şurası Lideri Prof. Dr. Emre Alkin, Türkiye’deki konutların yüzde 85’inin güç kimlik evrakına sahip olmadığına dikkat çekerek, “Ülke olarak tükettiğimiz gücün yaklaşık yüzde 70’ini ithal ediyoruz. İthal edilen gücün 22.5 milyar dolarlık kısmı konut ve gibisi yapılarda tüketiliyor. Bu şartlar altında, bilhassa güçteki dışa bağımlılığı azaltmak için yeni inşa edilen ve mevcut binalarda ısı yalıtımı uygulamalarının mutlak suretle yaygınlaştırılması gerekiyor. Ülkemizdeki 25 milyona yakın konutun yüzde 70’ten fazlasında ısı yalıtımı bulunmuyor. Yükselen güç faturaları karşısında ısı yalıtımı tüketicilerin kurtarıcısı olarak karşımıza çıkıyor. Isı yalıtımı yapan bina sahipleri, faturalarında %50’ye varan tasarruf elde edebiliyor. Bu avantajları yanlışsız siyasetlerle bir fırsata dönüştürmeliyiz” diye konuştu.
MUNYAR: “7 MİLYAR DOLAR CİVARINDA BİR TASARRUF SAĞLAYABİLİYORUZ”
Konutların ısı yalıtımı ile önemli tasarruf sağlanacağı noktasında konuşan Dünya Gazetesi Genel Koordinatörü Vahap Munyar, Fransa’nın vatandaşlara konut yalıtımı için hibe verdiğini söyledi. Munyar, şöyle devam etti:
“Son sayı olarak 1 milyon bireye kullandırmış durumda. Bizim de ülkemizin maalesef kaynakları hudutlu ama, 50 bin liralık kredi 5-10 bin liralık hibeye dönüştürülebilse, o vakit herhalde ısı yalıtımı konusunda daha fazla ve daha süratli yol alabiliriz. Neden? Şundan hatırlıyorum. Doğalgaz kentlere girmeye başladığında birinci yatırım maliyeti vatandaşlara ağır geliyordu. Geçişte bir direnme vardı. Vakit içerisinde daha avantajlı olduğu görülünce, imkan bulundukça doğalgaza geçiş hızlandı. Hasebiyle birinci yatırım maliyetini hibeyle karşılayabilsek, aslında o vakit biraz daha bahtımız artar ve bu işin üstesinden gelmeye başlayabiliriz diye düşünüyorum. İşte sayılar ortada. 7 milyar dolar civarında bir tasarruf sağlayabiliyoruz. Şayet konutların tamamını ısı yalıtımı haline getirebilirsek.”
KORKMAZ: “ENERJİ KİMLİK EVRAKI UYGULAMASININ DAHA DA YAYGINLAŞTIRILMASI GEREKİYOR”
Enerji maliyetlerinin artışına ek olarak güç kaynaklarına erişimin de her geçen gün zorlaştığına dikkat çeken VERİMDER İdare Şurası Lideri Çağdaş Korkmaz ise önümüzdeki süreçte dünyayı güç alanında değerli sorunların beklediğini söyledi.
Enerji verimliliğini artırmak üzere başta gelişmiş ülkelerin harekete geçerek önemli yatırımlar planladığını belirten Korkmaz, “Türkiye’nin de bu alanda vakit geçmeden uzun vadeli stratejiler geliştirmesi gerekmektedir. Avrupa 2050 yılına kadar karbon nötr olma amacına ulaşmak için 1 trilyon euroluk kaynak oluşturdu. Program kapsamında 2030 yılına kadar 260 milyar eurosunu Avrupa genelinde konutun güç verimli olarak yenilenmesi için ayırdı. Dünya ülkeleri konutların güç verimli hale getirmeden karbon nötr düzeye gelmenin mümkün olmadığının farkındalar bu kapsamda siyaset üretiyorlar. Ülkemizde ise maalesef mevcut konutlarımız güçte verimsiz olarak inşa edilmiş durumda. Konutlarımızın dönüşümü için 2009 yılında yürürlüğe giren güç kimlik dokümanı uygulamasının daha da yaygınlaştırılması gerekiyor” dedi.