Yakut, binlerce yıldır dünyadaki en pahalı taşlardan biri olarak kabul edilmiştir. Zira bu büyüleyici taş, değerli bir taşta bulunması gereken tüm özelliklere sahiptir; mükemmel renk, kusursuz sertlik ve göz alıcı parlaklık…
Yakut sözü, Latince kırmızı manasına gelen “ruber”den gelir. Eski Hindistan’da yakut, nadirliği, sertliği, hoşluğu ve mistik güçleri nedeniyle “değerli taşların kralı” manasına gelen “Ratranaj” olarak isimlendirilmiştir.
Yakutlar, nefes kesen koyu kırmızı tonları ve mistik kökenleri ile yüzyıllardır insanları büyülemiştir. Avrupa kraliyeti tarafından da aranan ve tarihe batmış bu kıymetli renkli taşlardan İncil’de de bahsedilmiştir. Eski Birmanyalı savaşçılar tarafından savaşta giyilmiş hatta karmayı güzelleştirmenin bir yolu olarak Hindu ilahlarına sunulmuştur. Bu birinci kültürlerin birden fazla, taşın renginin kana benzediğine ve yakutların ömür gücünü elinde tuttuğuna inanmıştı.
Dünyanın en hoş yakut kaynağı, beş yüzyıldan fazla bir müddettir Myanmar’daki Mogok (eski ismiyle Burma) bölgesidir. Vietnam ve Mozambik de 20. yüzyılın sonlarından beri yeni kaynaklar ve madenlere mesken sahipliği yapıyor. Yakut, kırmızı rengini eser element kromun varlığından alır. Mineral korindon olan yakutun çeşitli renkleri, derin varlıklı kırmızılardan daha açık bir gül kırmızısına kadar değişir. Yakut bedelli taşları ayrıyeten turuncu, pembe yahut mor tonlarında da olabilir. Ancak en pahalı yakut rengi “güvercin kanı kırmızısıdır”. Bu pahalı taş için kırmızı rengin derinliği, taşta bulunan krom ölçüsüne bağlıdır.
Yakutlar, renkli elmaslar dışında öteki kıymetli taşlardan da karat başına daha yüksek fiyatlara sahiptir ve müzayede odalarını çılgına çevirdiği bilinmektedir. Nitekim harikulâde bir yakutun üç temel özelliği olmalıdır. Birinci olarak rengi, uygun doygunluğa sahip saf ve canlı bir kırmızı olmalıdır. İkinci olarak, taşın mümkün olduğu kadar kusursuza yakın olması için nispeten kalıntılardan arınmış olması gerekir. Ve son olarak boyut değerlidir; birden fazla yakut küçük kristaller halinde oluştuğundan, on karat üzerinde mücevher kalitesinde yakut bulmak az rastlanılan bir durumdur.
Yakutun arzuyu artırdığı uzun vakittir bilinmektedir. Yüzyıllardır aşkla, bilhassa sadık ve tutkulu bağlılıkla ilişkilendirildiğinden, evlilik yüzüğü olarak çok tercih edilmiştir. Ayrıyeten 15. ve 40. evlilik yıldönümlerinde klâsik bir ikram olarak verilir.
The Sunrise Ruby and Diamond Ring by Cartier
Sotheby’s tarafından Mayıs 2015’teki Cenevre müzayedesinde 30,3 milyon dolara satılan bu fevkalâde yüzük, üç dünya rekoru kırdı. Bir yakut için en yüksek müzayede fiyatına sahip olan yüzük, karat başına en yüksek fiyat (karat başına 1,2 milyon dolar) biçilen yakut ve Cartier’in de en değerli taşıdır.
Merkezdeki pahalı taş, SSEF (İsviçre Bedelli Taş Araştırmaları Vakfı) ve Gübelin’den (dünyanın en önde gelen mücevher laboratuvarlarından biri) bir raporun eşlik ettiği 25.59 karatlık Mogok Birmanya yakutu. Raporlar, yakutun Birmanya menşeli olduğunu, “güvercin kanı” rengini ve rastgele bir ısıl süreç belirtisi olmadığını onaylıyor.
The Graff Ruby Ring
Sotheby’nin Cenevre müzayedesinde satılan bir başka kıymetli yakut yüzük, 2014 yılının Kasım ayında evvelki sahibi Laurence Graff’a geri satılan Graff Ruby’dir. Yastık bölümlü burma yakut, yeniden “güvercin kanı kırmızısı” rengindedir. 8.62 karat olan Birmanya yakutu için rekor bir fiyat olarak 8.2 milyon İsviçre Frangı (8.6 milyon $) ödendi.
The Patiño Ruby and Diamond Ring
2012 yılının Mayıs ayında, trapez kısımlı yan taşlarla altın bir Chaumet yüzüğün içine yerleştirilmiş 32.08 karatlık bir yakut, Christie’nin Cenevre müzayedesinde neredeyse 7 milyon dolara alındı ve bunun güzel bir nedeni vardı. Patiño Ruby, bir vakitler Kontes du Boisrouvray ve Monako Prensi Rainier ile yakından alakalı olan Bolivyalı teneke hükümdarı Simon Patiño’nun kızı Luz Mila Patiño’ya aitti. Kontes Patiño, kızı tarafından hayır gayeli kullanılmak üzere büyük ölçüde açık artırmaya çıkarılan mücevher koleksiyonuyla tanınıyordu.
Ayrıca Birmanya kültüründe yakutların hastalıkları önlediği düşünülür ve insanları etkileyebileceğine inandıkları 96 hastalıktan koruduğuna inanılır. Bu nedenle, sembolik bir jest olarak Kraliçe Elizabeth’e 96 yakut ikram edilmiştir. Kraliçe Elizabeth, bu taşlarla yaptırdığı tacını epey sık takar. Yakutlar epeyce yeterli çalışıyor üzere görünüyor. 🙂