Sudan‘da klâsik formüllerle sokaklarda el ve ayak bakımı hizmeti veren “tırnak kesiciler” başşehir Hartum ve birçok kentte varlığını sürdürüyor.
Hartum’un “Suk’ul Arabi” çarşısında, 22 yıldır, birkaç meslektaşıyla müdavimi olan müşterilerinin el ve ayak bakımını yapan 50 yaşındaki Sudanlı Muddessir Muhammed El Hac, günlük ortalama 15 dolar kazanıyor.
Hac, yağ ile yumuşattığı tırnaklardaki fazlalıkları aldıktan sonra tırnak ucunu törpülüyor, tırnakların üzerini meyyit kabuklardan arındırıyor, dezenfektan sürerek bakımı sonlandırıyor.
Ustalarından öğrendiği işini severek yaptığını, eşi, 3 çocuğu, anne ve babasının geçimini bu işten sağladığını belirten Hac, “Bazen az bazen çok, hamdolsun nasibimizi kazanıyoruz. Kimseye muhtaç değiliz. Evvelce 20’den fazla kişi birebir yerde çalışıyorduk fakat bu sayı şimdilerde hayli azaldı. Ustalarımız ya yaşlandı ya da bu dünyadan göçtü gitti. Bu işi artık bizler sürdürüyoruz.” dedi.
Sudan‘ın yanı sıra Suudi Arabistan, Çad, Nijerya, Kamerun üzere Afrika ve Orta Doğu ülkelerinde bu mesleğin yaşatıldığını söyleyen Hac, “Oteller ve hoşluk salonlarında yapılan manikür ve pedikür işini sokaklarda yapıyoruz aslında. Birebir işi onlar farklı halde yapıyorlar. Onlar çağdaş aletler kullanırken biz demircilerimizin dövdüğü mahallî üretim makaslarla bu işi yapıyoruz.” diye konuştu.
Özel durumu olanlar tercih ediyor
Sabit müşterileri olduğunu ve bugüne kadar bulaşıcı hastalık üzere şikayetlerle karşılaşmadıklarını belirten Hac, şunları söyledi:
“Bir tabure, dezenfektan, makas ve törpümüz var. Hepsi bu kadar. Bugüne kadar müşterilerimizden hastalık şikayetiyle gelen olmadı. Kendi tırnaklarımızı da birebir aletlerle tıpkı halde kesiyoruz. Kimileri vakti müsait olmadığı için kimileri da yanlışsız formda kesemediklerinden bize geliyorlar. Göbekliler de ayaklarına ulaşamadığı için tırnaklarını bize kestiriyor. Şeker hastaları da bizi tercih ediyor. Bu işin ustasıyız. Yaralamadan konforlu bir hizmet sunuyoruz. Tırnak batması şikayeti olanları ameliyata gerek kalmadan yavaş yavaş o badireden kurtarıyoruz.”
“Koşuşturmacadan konutta tırnak kesmeye vakit bulamıyorum”
Müşterilerden iş insanı Elmuiz Meczub Halife, “Gençliğimden beri, 2002 yılından bu yana tırnaklarımı burada kestiriyorum. Sudan halkı şahsi paklığına ihtimam gösterir. Tırnak paklık demektir. Paklık de imandan gelir. Hayatın koşturmacasından ve işlerimden oturup da meskende tırnak kesmeye vakit bulamıyorum. Tırnak kesicilere haftada bir gün kesinlikle gelirim. Kimi vakitler da yoğunluktan yer bulamıyoruz.” tabirlerini kullandı.
Hijyen konusunda telaşı olmadığını belirten Halife, “Bazıları AIDS, Kovid-19 üzere bulaşıcı hastalıklardan korkuyor fakat sağ olsun ustalarımız, paklık ve hijyene dikkat ediyor. Her bölümden sonra tırnakları ve gereçleri dezenfekte ediyor. Korkulacak bir şey yok yani. Ayak tırnaklarını kesmek biraz güç, ustalık istiyor. Tek boş vaktim cuma, onu da büsbütün ailemle ve ibadetle geçirmek istiyorum o yüzden meskende kesmiyorum.” diye konuştu.