24 TV ekranlarında Esra Elönü’nün sunduğu Arafta Sorular’ın bu haftaki konuğu AK Parti Kahramanmaraş Milletvekili Ahmet Özdemir oldu.
Programda Esra Elönü’nün sorularını yanıtlayan Özdemir, yeni Toplumsal Medya Yasası ile ilgili savlara da tek tek karşılık verdi.
Yasada en çok merak edilenlerden biri de, paylaşımın cürüm kıymetlendirilmesi süreciydi…
Suçun olması için 4 kural gerekli
Bu sürecin içeriğinin 29. hususta yer aldığını belirten Özdemir, cürmün olması için 4 kuralın gerekli olduğunu vurgulayarak şöyle anlattı;
Paylaşımlar konusunda ceza için kriterler aşikâr. Türk Ceza Kanunu’nda hakaret, tehdit üzere cürümlerin cezası var. Bir de artık düzenlediğimi dezenformasyonun cezası var. Kabahat teşkil eden paylaşımın hangi hata kapsamına girdiğine bakmak gerekir. 29. hususta de, paylaşıma bakıldığında, dezenformasyonun ‘toplumu galeyana getirme, toplumsal sıhhate ziyan verme üzere kaideler var.
4 unsur neler
- Sırf halk ortasında, kaygı endişe ve panik yaratmak maksadıyla hareket edeceksin.
- Ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu nizamı ve genel sıhhatiyle ilgili olacak
- Gerçeğe alışılmamış bir bilgi kullanacak ve bu bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli bir biçimde kullanacak.
- Ve belirtilen ihlalleri alenen yapacak.
Yani bu dört kural olmadan, kabahat oluşmaz.
Kılıçdaroğlu’nun savı üzerinden örnek
Örnek üzerinden anlatacak olursak. Muhalefet önderi Kemal Kılıçdaroğlu, Katar’dan gelen öğrencilerin Türkiye’de üniversitelerde imtihansız tıp eğitimi alabileceğini söylemişti. Haber kaynağı bir internet haber sitesiydi. İnternet haber sitesi bir mühlet sonra, ‘Özür diliyorum, yanlış haber yapmışım.’ dedi. Kılıçdaroğlu bu haberi yapmaya devam etti.
Kamu nizamını bozucu özelliği var mı? Evet, bilhassa öğrenciler üzerinde büyük olumsuz tesiri oldu. Toplumun genel sıhhatini bozucu bir aksiyondu. Bakınız bu koşullar, haber sitesi bu haberi yaptığında hata oluşmadı. Kılıçdaroğlu’nun, haber sitesi haberini çekmesine karşın buna devam ettirmesiyle oluştu.
Bu maddede kabahatin oluşması için çok sıkıntı koşullar var. Muhalefetin dediği üzere, hakimin takdir yetkisini genişleten değil, çok sonlandıran bir yasa.
Sosyal medyanın özgürlük alanından muzdarip olan çok
İktidar ve muhalefet, toplumsal medyanın bu kelam konusu ‘özgürlük alanından’ vakit zaman muzdarip olmuştur. Kime sorsak, ‘Evet, bu yasa muhakkak gerekliydi.’ diyorlar. Gerekli olan, boş bırakılmış bir alanı doldurmak için, bir adım attık. Bu düzenlemeler de dikkat ettiğimiz şey, insanların özgürlük alanına müdahale etmemek. Tıpkı vakitte insanların korunması gereken kişilik hakları var. Bu özgürlük ve kişilik hakları istikrarını muhafazamız gerekir.
Bunu yaparken Avrupa’daki örneklere baktık. 2014 yılında Türkiye’de bununla ilgili adım atılmış. TBMM’de bir ‘dezenformasyon kanunu’ çalışması yapılmış. Demek ki bu alanın doldurulması konusunda hemfikiriz. Alanı doldurma biçimimizle ilgili tenkitler var. Bu tenkitlere makul münasebetlerimizi izah edeceğiz. Asıl emelimiz özgürlükleri hakikaten korumak.
Devlet insanların kendi ortalarındaki bağlarını ve devletin başka ülkelerle olan bağlantısını düzenler. Bu özgürlük alanını, insanların rahat ve inançlı bir halde kullanmasını sağlamamız lazım. Toplumun her alanında bunu sağlamazsanız anarşi olur. Münasebetiyle nu sınırsız güvenlik alanını, nizamlı, denetimli ve vatandaşlarımızın ziyan görmeyeceği halde kullanmasını sağlamaya çalıştık.
Yasayla ilgili en çok gelen soru
Değişik kısımlardan çeşitli sorular var. Bir tanesi internet haber sitelerinin bir statüsü yoktu. Biz bu kanunla bu sitelere bir statü kazandırdık. Hasebiyle bu internet sitesinin işveren ve çalışanlarının soru ve beklentileri, öbür bir soru kümesi. TCK 217/A’da bir düzenleme yaptık. Yani kanun teklifinin 29. unsuru. Bunu ‘sansür yasası’ addeden bir kesim var. Bir de toplumsal ağ sağlayıcıları ile ilgili kimi sorular var. Hasebiyle toplumun değişim kısımlarından talepleri doğrultusunda sorular var.
Bir de muhalefetin bu maddeyi yorumlama biçimi var. Bu teklifin 29. hususu üzerinden argüman üretiyorlar ve bu tezler üzerinden teklifin geri çekilmesini istiyorlar. Bu teklif iki komiteden geçti. Muhalefet partilerinin de talebi bu kelam konusu alanın doldurulması istikametinde. Fakat, muhalefetin de en çok konuştuğu husus teklifin 29. hususu.
Sosyal medyada anonim hesaplar ifşa edilecek mi?
Bu hesaplar bir cürüm işlemişse, yani bir bot hesap bir kişinin kişilik haklarına akında bulundu. Akına uğrayan kişi, bununla ilgili şikayette bulundu. Şikayet sonucu o bot hesabın bilgileri ifşa olacak. Yani servis sağlayıcı bu bilgileri verecek. Bunu mahkeme istediği için umuma açık olmayacak. Toplumda anlatılan biçimi yanlış. ‘Bu bot hesaplar çabucak ifşa edilecek’ deniliyor. O denli değil. Bu bot hesaplar suça karıştığı vakit, şikayet konusu olduğunda, kişilik haklarına saldırdığında olacak. İlgili mahkeme servis sağlayıcıya, “Bu kişinin bilgilerini verin, hakkında soruşturma var.” diyecek.
Bu süreç kanunla nasıl işleyecek?
Bir uydurma hesapla bir kişiyi şikayet ettiğinizde, bu uydurma hesabın sağlayıcısına ulaşamıyordunuz. Ulaştığınızda da o bu bilgileri vermiyordu. Hasebiyle mahkeme, belirli bir müddet bu tahkikatı yürütüyordu, fakat sonuçsuz kalıyordu. Artık servis sağlayıcı bu bilgileri verecek. Garantisi nedir, bu servis sağlayıcı bilgileri niçin versin? Bu mevzuatla, ilgili servis sağlayıcıya birtakım koşullar ileri sürüyoruz. Evvelce ofis açmışlardı lakin, hukuk ofisleri üzerinden. Artık onlardan bir hukukî kişilik, bir sermaye şirketi istiyoruz. Örneğin Facebook… Biz ya da ilgili mahkeme Facebook’un buradaki şirketine yazı yazıp, bilgi isteyecek. Bu şirket bu bilgileri vermeyi taahhüt edecek. Bu kaideleri yerine getirmezse, tüzel yaptırımlarla karşılaşacak. Münasebetiyle artık ortamızda bir hukuksal mutabakat var.
Suç teşkil eden paylaşımı RT ve FAV konusunda bir cezai yaptırım olacak mı?
Hayır, paylaşımı yapan kişi, hareketinden ötürü ceza alacak. Ceza için kriterler aşikâr. Türk Ceza Kanunu’nda hakaret, tehdit üzere hataların cezası var. Bir de artık düzenlediğimi dezenformasyonun cezası var. Hata teşkil eden paylaşımın hangi kabahat kapsamına girdiğine bakmak gerekir. 29. unsurda de, paylaşıma bakıldığında, dezenformasyonun ‘toplumu galeyana getirme, toplumsal sıhhate ziyan verme.