Yüksek topuklu ayakkabılar, birçok bayanın günlük hayatının bir kesimidir. Orta sıra yahut günlük olarak giyilirler ve çeşitli biçim, boyut ve yüksekliklerde bulunurlar. Yüksek topukluların fizikî sıhhat tehlikeleri olabilir ve dikkatli bir formda giyilmelidir.
Birçok bilimsel çalışma, yüksek topuklu ayakkabı giymenin yaralanma ve ağrı riskini artırabileceğini göstermektedir. Yüksek topuklu ayakkabıların fizikî sıhhat üzerindeki tesiri bireyden bireye nazaran değişebilir, bu ayakkabıların kullanımı kesinlikle ağrıya neden olmaz. Fakat, mevcut bir sıhhat sorunu kötüleştirebilir ve ağırlaştırabilir. Örneğin, ayaktayken bel ağrısı çeken biri, yüksek topuklu ayakkabı giyiyorsa daha fazla ağrı yaşayabilir.
Yüksek topukluların 10 tehlikesi
Yüksek topuklu ayakkabıların kullanımı ile makul bir yaralanma tipi ortasında direkt bir temas olmasa da istikrar yahut duruş üzerindeki belli tesirler âlâ bilinmektedir ve dikkate alınmalıdır.
İşte yüksek topuklu ayakkabıların dikkat edilmesi gereken 10 tehlikesi.
1. Duruşu bozar
Topuklu ayakkabılarla yürümek bedenin yük merkezini öne yanlışsız kaydırır ve yürüme halini değiştirir. Ayrıyeten kalçaların ve omurganın hizasını da değiştirir. Bu biçim ayakkabıları giyerken sırt genel olarak kamburlaşır. Uzun vadede bu durum sırt ağrısına neden olur.
2. Ön ayağa çok yüklenmeye neden olur
Olağanda ayak düzdür ve bedenin tartısı yüzeyine dağılır. Bu, ayağın ön tarafında yaklaşık yüzde 40 ve topukta yüzde 60’tır. Yüksek topuklu ayakkabı giyildiğinde ise bu dengel bozulur ve ayağın ön kısmı büyük bir baskı altına girer. Ve topuk ne kadar yüksek olursa, çok yüklenme o kadar ağır olur. 3 cm topuk fazladan yüzde 22 çok yük, 5 cm topuk fazladan yüzde 57 çok yük, 8 cm topuk ise fazladan yüzde 76 aşırı yük demektir.
3. Ayağın tabanı ziyan görür
Ayakların ön kısmına çok yüklenme, ayak tabanının altında ağrıya neden olur. Bunun dışında eklemlerde, ayak parmakları ortasında ve ayakta da ağrı görülür. Buna metatarsalji denir. Topuklu ayakkabılarla yürürken ayağınızın tabanının altında bir tıp yanma hissettiniz mi? Daha da berbatı ayağın ön kısmında bir uyuşma meydana gelebilir. Bu, topukluların ayaklarınız için uygun olmadığını yahut onları çok uzun müddettir giydiğinizi gösterir. Kan sirkülasyonu değişir ve artık ayak parmaklarını besleyemez.
4. Ayaklar şişer
Topuklu giyildiğinde zayıf kan deveranı nedeniyle ayaklar şişer. Bilhassa çok sıkı yahut çok sivri topuklular ayağı sıkıştırır ve daha fazla şişliğe neden olur. Her vakit ayağınızın haline âlâ ahenk sağlayan ayakkabıları tercih edin.
5. Diz çok bükülür
Topuk ne kadar yüksek olursa, yürüme zorluğu o kadar diz bükülerek telafi edilir. Dizin bu bükülmesi kalıcı ağrılara neden olur. Daha da berbatı, diz duruşundaki bu değişiklik öbür eklemlerde bir kısır döngü üzere hareket eder. Bir araştırmaya nazaran, topuklu ayakkabı giymek dizlerdeki baskıyı yüzde 26 oranında artırıyor.
6. Eklemler meseleleri ortaya çıkar
Kalçalar bayanlarda osteoartrite hassas bölgeler ortasındadır ve topuklu ayakkabılarla yürümek bunu tetikleyebilir. Topuklu giyildiğinde oluşan durum, hasar gören eklem için olağan değildir. Topuklular duruş değişikliği nedeniyle pelvise de ziyan verir ve kendini geriye dönük, doğal olmayan öteki bir pozisyona yerleştirir. Ayaklardan bedenin ortasına kadar olan tüm eklemler hatta daha fazlası etkilenir.
7. Kaslar ve tendonlar ziyan görür
Evvel aşil tendonundan bahsedelim. Ayağın ön kısmı arttan daha aşağıda olduğunda, aşil tendonu yüksek pozisyondadır. Bu da uzun vadede tendinite (tendon iltihaplanması) neden olabilir ve hayli acı verici bir durumdur. Bu ağrı gergin baldır kaslarına yayılabilir. Topuklardan ötürü bu kas küçülür, zayıflar ve düşme riskini artırır.
8. Ayakların hali bozulur
Yüksek topuklu ayakkabılar topuk derisini tahriş eder. Tendon üzerinde Haglund deformitesi olarak isimlendirilen bir kemik büyümesi gelişir. Estetik olarak yakışıksız olmanın yanı sıra, bu yumru acı verici olabilir. Diğer bir muhtemel deformite halluks valgustur. Ayak başparmağının öbür parmaklara yanlışsız sapan hal bozukluğudur. Eklem yıllar içinde deforme olur ve giderek daha büyük bir çıkıntı oluşturur. Ağrılı hale gelebilir ve yürüme halindeki duruşu değiştirebilir.
Morton nöroması da görülebilir. 3. ve 4. parmaklar ortasındaki hudut etrafındaki dokunun kalınlaşmasıdır. Elektrik çarpması üzere keskin ağrılara neden olabilir. Son olarak, ayak parmakları pençe görünümünü alabilir. Ayakkabılar çıkarılsa bile kalıcı olarak kıvrılırlar ve olağan formlarına dönmezler.
9. Nasır oluşur
Nasır, derinin bir bariyer oluşturmak üzere kalınlaştığı küçük alanlardır. Ekseriyetle ayağın altında, ayak parmaklarında yahut yanlarında görülürler. Ayağın ayakkabılardaki makus durumundan kaynaklanırlar.
10. Düşme riski artar
Topuklarla birlikte düşme riski artar. Ayak bileğini burkmak üzere yaralanmalar da meydana gelebilir. Yüksek topuklu ayakkabılarda burkulma, kırık ve başka yaralanmalar daha sık görülür.
Riskleri azaltmak için ipuçları
Yüksek topuklu ayakkabılar giyerken yaralanma ve ağrı riskini azaltmak için kimi ipuçlarını izleyebilirsiniz.
Bedeninizi dinlemek ve olağandışı ağrı sinyallerine karşı tetikte olmak kıymetlidir. Topuklu ayakkabı giymek bedeninize ağrı veriyorsa yahut ayakta dururken var olan ağrıyı artırıyorsa, ayakkabınız durumunuza uygun değil demektir. Bu nedenle kullanımının kademeli olarak azaltılması önerilir.
Topuklu ayakkabı giymeyi bırakmaya karar verdiyseniz ve uzun müddettir giyiyorsanız, çabucak düz yürümeye başlamanız önerilmez. Topuklarınızın boyutunu ve onları giyme sıklığını kademeli olarak azaltın. Topuklu ayakkabı giymek yaralanma riskini artırırken, topuklu ayakkabı giymeye alıştığınız vakit birdenbire bırakmak da riski artırabilir. Bedeniniz bu ayakkabı tipine ahenk sağladıktan sonra yürümeyi ve farklı hareket etmeyi tekrar öğrenmelidir.
Topuklu ayakkabı giymeye devam etmek istiyorsanız, kaliteli bir ayakkabı seçmeniz ve yalnızca orta sıra giymeniz kıymetlidir. Geniş ve alçak topuklu (5 cm’den az), esnek ve ayak bileklerinizi destekleyen kapalı olan ayakkabıları tercih edin.
Hamilelik doğal olarak bel eğriliğini arttırdığından ve dengeyi değiştirdiğinden, yüksek topuklu ayakkabı giymek mutlaka önerilmez. Ayrıyeten birçok uzman, ergenlik periyodunda yüksek topuklu ayakkabı giymekle bağlantılı mekanik değişikliklerin yetişkinlikte de devam ettiğini belirtiyor.