BERKAY VAROL
Emekli Tuğgeneral Ali Er, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in “seferberlik” ilanıyla ilgili “Bu seferberliğin birinci amacı; referandum bölgelerinde ortaya çıkabilecek asayiş sıkıntılarında kullanmak. İkincisi; geri bölgede angaje olmuş olan muhalif ögeleri cepheye sürmek” dedi. Er, Denetsk ve Lugansk’ta referandum kararına ait ise “Putin, şayet işgal ettiği topraklarda referandum kararını vermişse doğal olarak referandumun sonucu belirlidir. Bu referandumun sonucu memleketler arası hukuk açısından geçerli midir? Değildir. Bunun dünya kamuoyunca ve Birleşmiş Milletler üyesi devletlerince tanınırlığının olamayacağını herhalde Putin de biliyor” değerlendirmesini yaptı.
Emekli Tuğgeneral Ali Er, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in “kısmı seferbelik” ilan etmesini, savaşın Türkiye‘ye ve Avrupa’ya yansımalarını ANKA Haber Ajansı’na kıymetlendirdi.
“PUTİN AÇISINDAN HEM ASKERİ HEM DE TOPLUMSAL MÜNASEBETLERİ VAR”
Putin’in “kısmı seferberlik ilan” etmesiyle ilgili Er, şöyle konuştu:
“Kısmı seferberlik, öncelikle o ülkedeki seferberlik kanunu çerçevesinde, devletin aktive, seferber edeceği insan kaynaklarından endüstriye, iktisatta kimi ek önlemlere kadar sarfiyat. Bunların bir kısmının yürürlüğe gireceğini söz eder ki bunlar da aslında açıklamalardan anlaşıldığı kadarıyla 34 yaşına kadar; son periyotta askerlik hizmetini yapmış genç şahısların tekrar silah altına alınması gündemde. Bunun Putin açısından hem askeri hem de toplumsal münasebetleri var. Ülke içinde siyasi münasebetleri var. Zira Ukrayna savaşından ötürü halk ortasındaki huzursuzlukların artmasını istemiyor” dedi.
“TÜRKİYE’NİN BİR YILLIK SAVUNMA BÜTÇESİNE MUADİL SİLAH YARDIMINI UKRAYNA 6 AYDA ALDI”
Putin’in seferberlik ilan etmesinin nedenine ait Er, “Çok açık olan bir şey var. Rusya, bilhassa Putin, Ukrayna’da hiç beklemediği kadar güç bir savaşın içine girdi. Güç da. İşler aksine döndü. Bilhassa eylül ayı başından karşı taarruz hazırlıkları görülüyordu. Bütün batının buraya yaptığı silah yardımının ortak paydası yüksek ateş gücü sağlayan taktik ve operatif düzeydeki silahlardı. Çok ağır bir silah yardımı oldu ki neredeyse Türkiye‘nin bir yıllık savunma bütçesine muadil silah yardımını Ukrayna 6 ayda aldı. Bu silah orada depolarda beklemeyecekti” değerlendirmesini yaptı.
“SEFERBERLİĞİN BİRİNCİ AMACI; REFERANDUM BÖLGELERİNDE ORTAYA ÇIKABİLECEK ASAYİŞ MESELELERİNDE KULLANMAK”
Putin’in savaşa ait yaptığı evvelki açıklamalarını anımsatan Er, şunları söyledi:
“Bu işin daha önce yaptığı açıklamalarda da yaşamsal bir noktaya geldiğini görmüş durumda. Bunun Putin’in gözünde Ukrayna’daki gelişmelerin yaşamsal noktaya gelmiş olması da daha evvel açıkladıkları üzere ve nükleer silah kullanma komuta sistemlerindeki kademeleri en üst seviyeye çıkarmalarına bakarak nükleer silah dahil her türlü kitle imha silahlarının bölgede kullanılma mümkünlüğünü gündeme getirdi. Bu çerçeve içerisinde bu türlü bir seferberlik ilanının doğal bir sonuç olduğunu düşünüyorum. Benim bir başka gördüğüm konu var; o da birtakım analistler bu mevzuyu güya yeni, taze kuvvetler ile cephenin güçlendirilmesi olarak çözümlemeye çalışıyorlar lakin ben şayet o denli bir şey olursa Putin’in ikinci bir yanlışı olacağını düşünüyorum. Temel olarak bu seferberliğin birinci amacı; referandum bölgelerinde ortaya çıkabilecek asayiş meselelerinde kullanmak. İkincisi; geri bölgede angaje olmuş olan muhalif ögeleri cepheye sürmek. Hasebiyle cephede savaşan güçlerde bir kuvvet tasarrufuna gitmek olduğunu düşünüyorum.
“SAVAŞIN AVRUPA’DA YAYILMA RİSKİNİ ÇOK ÖNEMLİ OLARAK ÜST DÜZEYE ÇIKARTMIŞTIR”
İkinci bir gayesi ise, bence en riskli ve tehlikeli mümkünlük bu; rastgele bir nükleer silah kullanma durumunda tıpkı formda kendi ülkesi içerisinde stratejik gayelere hakikat, Ukrayna’dan yahut bunun sonu artık nereye kadar sarfiyat kimse bilemez, yapılacak kimi uzun menzilli, iş nükleer silah kullanımına kadar gidebilir, bu türlü bir durumda ülke içerisinde çıkacak karışıklıkların, tahribin, zayiatın su altında tutulması için içeride kullanmak üzere de ek bir güç muhtaçlığı doğabileceği hesabı ile bu iki emele yönelik olarak da kısmı seferberlik ilan edildiği düşünüyorum. Lakin bu önümüzdeki günlerde Ukrayna savaşının Avrupa’da yayılma riskini çok önemli olarak üst düzeye çıkartmıştır.”
“PUTİN, İŞGAL ETTİĞİ TOPRAKLARDA REFERANDUM KARARINI VERMİŞSE DOĞAL OLARAK REFERANDUMUN SONUCU BELLİDİR”
Putin’in Ukrayna’nın Donetsk ve Lugansk bölgelerinde aldığı referandum kararıyla ilgili olarak Er, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Putin, şayet işgal ettiği topraklarda referandum kararını vermişse doğal olarak referandumun sonucu belirlidir. Bu referandumun sonucu memleketler arası hukuk açısından geçerli midir? Değildir. Birleşmiş Milletler Sözleşmesi’ne dair hudutların değişmezliği kuralı çerçevesinde alışılmamış olduğu düşünüyorum. Münasebetiyle bunun dünya kamuoyunca ve Birleşmiş Milletler üyesi devletlerince tanınırlığının olamayacağını herhalde Putin de biliyor. Lakin bu bence kendi iç kamuoyuna yönelik, ‘ben burada sizin çocuklarınız, vatan toprakları için şehit oluyorlar, hayatlarını kaybediyorlar’ telaffuzunu güçlendirmek için bu toprakların Rusya’ya iştirakinin kendisine siyasi bir güç kazandıracağını düşünüyor diye değerlendiriyorum. Yoksa memleketler arası arenada, referanduma gidilecek bölgelerdeki yeni durumun tanınırlığının olmayacağı apaçık.”
“AVRUPA’DA VE TÜRKİYE’DE UKRAYNA KAYNAKLI YENİ BİR GÖÇ DALGASI VAR”
Savaşın askeri, ekonomik ve toplumsal açıdan yarattığı problemlere değinen Er, şunları söyledi:
“Avrupa’da ve Türkiye‘de Ukrayna kaynaklı yeni bir göç dalgası var. Bu göç dalgası çok dar bir vakit diliminde, 6-7 aylık bir mühlet içerisinde 5 milyonun üzerinde Ukraynalının ülke topraklarının dışına çıktığı biliniyor. Bunun yansımalarını biz kendi etrafımızda de görüyoruz. Birincisi, ileriye dönük bu göçmenlerin bir kısmının bilhassa Avrupa’da bir Ukraynalı diasporasını yaratması çok yüksek mümkünlük. Bunlar kolay kolay ülkelerine, Ukrayna iktisadı çarkları tam olarak işleyinceye kadar dönmeyecekleri biliniyor. Ukrayna savaşı bu biçimde uzun müddet devam ederse bu savaş en sonunda yayılma emaresi gösterecektir. Rusya, savaşı kaybettiği katılaşma emareleri gösterdiğinde kesinlikle lakin kesinlikle bu savaşı tırmandıracaktır. Bunun tırmanması da birinci emareleri işte Belarus’un alarm düzeyine ordularını çıkartması, bir taraftan da Sırbistan Devlet Lideri’nin, bir devlet adamı ciddiyetine sığmayacak halde Twitter’dan yapmış olduğu savaş tamtamlarını, çığırtkanlığını çağrıştıran açıklamaları…”
“ULUSLARARASI SİYASETTE, MEMLEKETLER ARASI İLGİLER AÇISINDAN TÜRKİYE’Yİ ÇOK SIKINTI GÜNLER BEKLİYOR”
Savaşın Türkiye‘ye yansımalarına ait Er; ” Türkiye‘ye yansımaları hem ekonomik hem de memleketler arası siyasette, milletlerarası bağlar açısından Türkiye‘yi çok sıkıntı günler bekliyor. Türkiye sonunda bu savaşın tarafı olmasa da bu savaşın ibrelerini değiştirecek bir manivela elinde olan bir ülke. Bu nedir? Montrö Kontratı, Türkiye’nin egemenliği altında. Burada alacağı kararlar dünyada istikrarları değiştirebilecek kararlardır. Bu tabi ki Türkiye’de de istikrarları değiştirecek. Sonuçlarını göreceğiz. Münasebetiyle bu savaşın yalnızca ekonomik sonuçları ile değil tahminen şayet yansırsa, genişlerse, tırmanırsa bunun siyasi sonuçlarının da bölgede çok daha büyük kırılmalara neden olması yüksek bir mümkünlük. Türkiye’ye bundan yarar gelir mi? Türkiye’ye bundan her vakit için kar da gelir, yıkım da getirir” dedi.
“TÜRKİYE’Yİ ŞANGHAY İŞBİRLİĞİ ÖRGÜTÜ ÜYELERİ İÇERİSİNDE KIYMETLİ KILAN TÜRKİYE’NİN NATO ÜYELİĞİ, AVRUPA KULÜBÜNDEKİ KİMLİĞİDİR”
Er; Türkiye’nin pozisyonuna dikkat çekerek, “Evdeki bir kuş, koldaki yüz kuştan kıymetlidir misali bugün Türkiye’nin batı kulübünde olması, NATO içindeki müttefiklik hukuku, Avrupa Birliği süreci içinde en azından bağlantılarının devam etmesi, Avrupa Kurulu’nun kurucu üye olması, Helsinki Senedi ile Avrupa güvenlik mimarisi içerisinde bulunması üzere bütün bu batı kimliğini bir kenara koyup, ‘ben Şanghay İşbirliği Örgütü’ne üye olmak istiyorum’ demesi bile, bu türlü bir durumda, bu türlü bir kademede Türkiye’nin yapabileceği en makûs seçeneklerden birisi olduğunu düşünüyorum. Bunun da sonuçlarını maalesef batıyla, NATO ile AB ile, ABD ile olan münasebetlerimizde görüyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı’nın Semerkant’ta verdiği bir fotoğraf var, dünya önderi pozisyonunda. Sayın Cumhurbaşkanı’nın yalnızca şunu düşünmesi gerekir, Türkiye’yi orada pahalı kılan stratejik kıymetidir. Lakin Türkiye’yi orada Şanghay İşbirliği Örgütü üyeleri içerisinde kıymetli kılan Türkiye’nin NATO üyeliği, Avrupa kulübündeki kimliğidir” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN KISA VADELİ 3, 5 KURUŞ BORÇ AŞKINA TERCİHLERİNİ STRATEJİK OLARAK DOĞUYA ÇEVİRİP BATI İLE MÜNASEBETLERİNİ TAMİR EDİLEMEZ BOYUTLARDA ZİYAN VERMESİ EN BÜYÜK HATA”
Türkiye’nin batı kimliğinin değerli olduğunu tabir eden Er, “Eğer Türkiye, bu kimliğini kaybederse işte o Şanghay İşbirliği Örgütü’nün içerisindeki kuralsız devletler ortasında onların kurallarını dinlemek zorunda olan bir devlet pozisyonuna düşer. Ki bu Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin ikinci yüzyılında yapabileceği en büyük stratejik kusurdur. Ben bu Ukrayna-Rusya Savaşı’nın yansımaları çerçevesinde Türkiye’nin kısa vadeli 3, 5 kuruş borç aşkına kendi tercihlerini stratejik olarak doğuya çevirip batı ile ilgilerini tamir edilemez boyutlarda ziyan vermesinin Türkiye’nin yapabileceği en büyük yanılgı ve Türkiye’nin de kaldıramayacağı en büyük berbat sonuç olacağını düşünüyorum” dedi.