Reflü, kronik kabızlık ve bağırsak tembelliği olarak isimlendirilen huzursuz bağırsak sendromu (İrritablbağırsak sendromu) olan şahısların, pandemi sürecinde daha az fizikî aktiviteyle geçen Ramazan ayında sıhhat sorunlarıyla karşılaşabileceğini belirten İAÜ VM Medical Park Florya Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Orhan Kürşat Poyrazoğlu, ikazlarda bulundu. Yaklaşık 15-16 saat besin ve sıvı alımının olmamasının gün içerisinde çalışanlar yahut konutta fizik aktiviteden uzak vakit geçiren bireyler için yeme ve içmenin nasıl olması gerektiği konusunu bir kat daha öne çıkardığını kaydeden Prof. Dr. Orhan Kürşat Poyrazoğlu, midede yanma, ağza acı su gelmesi, ağız kokusu üzere yakınmaları olan reflülü ve haftada iki defa dışkılama alışkanlığı olan kabız bireylerde; yeme tertibinin değişmesi, öğün ölçüsünün ve içeriğinin farklılık göstermesi ve yemek uyku ortasındaki geçen vakit değişimi nedeniyle Ramazan’ın daha sağlıklı bir halde sürdürülebilmesi için kimi ek önlemler alınması gerektiğini söyledi.
“İFTAR SOFRASINDA KESİNLİKLE ÇORBA OLMALI”
Gün içerisinde sıvı alımı yapılamayacağından oruçlu olunmayan mühlet zarfında gerek su alarak gerekse de besinlerle sıvı muhtaçlığını karşılamak gerektiğini işaret eden Prof. Dr. Poyrazoğlu, tekliflerini şöyle sıraladı: “İftarda çorbanın olması hem doygunluk müddeti açısından hem de su dışında sıvı alımının karşılanması açısından değerlidir. Sıvı alımını iftardan sahura yaymak makul bir davranış olur. Sıvı muhtaçlığı bireyden bireye değişebileceğinden fiziki aktiviteye dikkat ederek sıvı alımını planlamak gerekir. Mesela, terlememize sebep olan iş aktivitemiz yahut sıcak olan bir ortam kelam konusu ise fazladan kabaca 3-4 bardak kadar sıvı almakta yarar vardır. Sıvı-elektrolit muhtaçlığını karşılayabilmek için; suyun yanı sıra, çay, soda, şerbet, ayran, komposto ve mevsim meyvelerinden tüketilebilir. Bu biçimde sıvı açığı ve gün içerisinde tüketilmiş olan güç açığı yerine rahat bir formda konulabilir. Sıvı alımının gereğince yapılması, kabız olan bireylerde çok kıymetlidir. Zira sağlıklı bir birey bile gereğince sıvı alınamadığı takdirde kolay kolay kabız olabilir.”
Ramazan boyunca iftar ve sahur olarak iki ana öğün mevcut olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Orhan Kürşat Poyrazoğlu, günlük iş hayatında olanların sahurdan çabucak sonra uyumasının reflü belirtilerinin artmasına sebep olduğunun altını çizerek şöyle devam etti: “Bu açıdan öğün oranının ve kalori ölçüsünün üçte ikisinin iftar saati içerisinde 15-20 dakikaya değil de, birkaç saatlik vakte yayılması sahurda daha az ölçüde tüketim yapmanızı sağlayarak reflü semptomlarının azalmasını yardımcı olabilir. Bilhassa tokluk hissinin sağlanabilmesi, gün içerisindeki şeker nizamının sağlanması açısından kabızlıkla ilgili şikâyeti olanların iftar ve sahurda su ile birlikte 5’er grampysyllium (karnıyarık otu) alması yararlı olur. Karnıyarık otu tıpkı vakitte işlevsel ishali olan şahıslarda de olumlu tesir gösterebilmektedir.”
“SALATADA KETEN TOHUMU BULUNSUN”
Hem iftarda hem de sahurda kayısılı, kuru üzümlü bir kâse komposto tüketmenin gerek kan şekerinin düzenlenmesinde gerekse gereğince sıvı alınmasının sağlanmasına katkı sağlayacağını kelamlarına ekleyen Prof. Dr. Orhan Kürşat Poyrazoğlu, “Özellikle yumurta hem varlıklı bir protein kaynağı hem de tokluk hissi oluşturduğundan sahurda tercih edilebilir. Bilhassa kabızlığı olanlar, bir çay kaşığı kadar keten tohumunu yoğurt yahut salata ile karıştırarak keten tohumundan istifade edebilirler.” dedi.
Taze zerzevat, meyve, zeytinyağı, balık üzere klasik Akdeniz mutfağındaki yiyeceklerin Ramazan boyunca temel alınması gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Poyrazoğlu, “Akdeniz mutfağı, gerek kabızlık gerekse reflü yakınmaları açısından olumlu tarafta tesir edebilir. Fakat yiyeceklerdeki yağ oranlarının fazla tutulması yahut çokça baharat tüketilmesi, mide boşalımını ve mide yemek borusu ortasındaki kasın gevşemesine yol açarak reflü belirtilerinin çarçabuk açığa çıkmasına yol açar. Hem kalori ölçüsünün azaltılması hem de reflü belirtilerinin önüne geçilmesi için kızartma ve bol yağlı besinlerden uzak durmak yerinde olacaktır. Besinlerin pişiriminde seçilecek prosedürler hem kalori ölçüsünün hem de yakınmaların azalmasını sağlamada kıymetli bir seçenektir. Direkt fırında yahut haşlama olarak pişirmetercih edilebilir.” sözlerini kullandı.