Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, işlevsel tıbbın, kronik hastalıkların önlenmesi yahut tedavisine yönelik hayat kurallarına odaklandığını söyledi. Gerçek beslenme, uyku, antrenman ve gerilim idaresi ile kimi hastalıkların kök nedenlerinin ortadan kaldırılabileceğine işaret eden Harzadın, Türkiye’de Sıhhat Bakanlığı tertibiyle oluşturulan komite önderliğinde işlevsel tıp uygulamalarının yaygınlaştırılmasını amaçladıklarını söyledi. İşlevsel tıptan kanserden diyabete, astımdan sindirim sistemi problemlerine kadar birçok alanda faydalanıldığını söyleyen Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, beslenmenin de bu formülde kıymetli rol oynadığını aktardı.
SOFRALARA DEVE DİKENİ TOHUMUNDAN KURU FASULYEYE TEKLİFLER
Prof. Dr. Nazan Uysal Harzadın, “Ramazan ayını bedenimizin bağışıklığını artırmak, bedenin istikrarını korumak için kıymetli bir periyot olarak görüyorum. Ruhen ve bedenen arınma kelam konusu. Ruh olarak kendimizi daha sakin, dingin bir periyodun içinde buluyoruz. Açlık açısından bakıldığında ise otofaji, yani bedenin yolunda gitmeyen hücreleri tanıyıp yok ettiği bir devir. Bunu detoksun bir modülü olarak görebiliriz. Toksinlerden bedenin arındırıp daha yeterli çalışmasını sağlayabiliriz.”
Nazan Uysal Harzadın, Ramazan ayında detoksun birtakım kurallarının uygulanmasının sıhhat açısından büyük kıymet taşıdığına dikkati çekerek, şu bilgileri verdi: “Kükürtlügiller, lahanagillerin hem iftar hem sahurda tüketilmesini öneriyoruz. Tek öğün beslenme bedenin tüm muhtaçlıklarını karşılayacak besini almamız için kâfi değil. Kükürtlü kümesi günde 2-3 porsiyon formunda tüketmemiz gerekiyor. Brokoli, karnabahar, lahana, roka, hardal, Brüksel lahanası tercih edilebilir. C kümesi besinleri de ihmal etmemeliyiz, soğan, sarımsak, turunçgiller, bergamut üzere… İlaçsız limon kabuğunu da salatalarımıza rendeleyebiliriz. Balık, tavuk, kırmızı et yumurta üzere kaliteli protein tüketimine de dikkat etmeliyiz. Karaciğer sıhhati için kuru fasulye, nohut yiyebiliriz. Her gün enginar tüketimi de karaciğer detoks sistemini inanılmaz destekliyor. Enginarı yiyemiyorsak bile suyunu içebiliriz.”
Karaciğer yenilenmesi için şevketibostan bitkisinden yararlanılabileceğini, deve dikeni tohumunun da karaciğerdeki yağlanmayı geri çevirdiğini lisana getiren Harzadın, bedenin paslanmasını engelleyen glutatyon içerikli ıspanak, avokado ve bamyanın da ramazan sofralarında yerini alması gerektiğine işaret etti.
UZAK DURULMASI GEREKENLER
Oruç müddetini kolay geçirebilmek için kimi tekliflerde de bulunan Harzadın, tatlılar, unlu mamuller ve gazlı içeceklerden uzak kalınması bunun yerine çilek, erik ve turunçgillerin tercih edilmesi gerektiğini aktardı. Besinleri pişirme prosedürü ve mühletinin de Ramazan ayında işlevsel beslenme açısından kıymetli olduğuna dikkati çeken Harzadın, şu bilgileri verdi: “Proteinin pişirilmesi biyoyararlanım açısından değerlendirilmeli. Yumurtayı pişirdiğimizde yüzde 90 oranında faydalanırken çiğ olarak biyoyararlanım yüzde 51’e düşüyor. Beyazının tam pişmiş olması gerekiyor. Bedenin çalışma düzeneğini destekleyen kolinin (mikro besin ögesi) bulunduğu yumurta sarısını ise kayısı kıvamında tüketmek gerekiyor. Kırmızı et konusunda da hangi derecede pişmiş olduğunu ehemmiyet taşıyor. Yaş ilerledikçe mesela 50 yaşından sonra az pişmiş etin biyoyararlanımı azalıyor.”