Irak ‘ta genel seçimin birincisi Sadr Hareketi başkanı Mukteda es Sadr’ın hükümet kurma çalışmalarından sonuç alamaması üzerine kümesindeki milletvekillerini istifaya çağırmasıyla İran takviyeli rakiplerini sıkıntı duruma soktuğu ve Şii başkanın bu atağının kitleleri harekete geçirebileceği yorumları yapılıyor
Ekim 2021’de yapılan seçimlerden birinci parti çıkan Sadr İran takviyeli rakiplerinin gücünü azaltarak onları hükümete ortak etmek istemediğini tekraren açıklamıştı
Şii önder Sadr Kürdistan Demokrat Partisi KDP ve Sünnilerle ittifak yaparak hükümet kurmak istedi fakat İran’ın baskısı buna müsaade vermedi
Geçen hafta Mecliste muhalefet saflarına geçtiklerini açıklayan Sadr iki gün buca escort bayan evvel de el yazısıyla yayımladığı mektubunda kümesine bağlı 73 milletvekiline istifa etmeleri talimatı verdi Meclis Lideri Muhammed Halbusi istifa dilekçelerini tek tek imzalayarak onayladı
Sadr Hareketi Politbüro Lideri Ahmed el Mutayri de dün yaptığı açıklamada Mukteda es Sadr’ın siyasetten çekildiğini belirtti Mutayri Sadr’ın siyasi fedakarlık göstererek siyasetten çekilmesi ve milletvekillerinin koltuklarını rakip siyasi kümelere bırakması kendisini Irak’a kurban verdiği manası taşıyor sözlerini kullandı
Irak’ta en geniş Şii tabana sahip başkan olan Sadr’ın vekillerini Meclisten çekmesi gündemin merkezine oturdu Sadr’ın destekçi kitlesini her an hükümet binalarının bulunduğu Yeşil Bölge’de şov yapmaya çağırmasından tasa duyuluyor
Sadr’ın kararına müttefikleri ne dedi
KDP başkanı Mesud Barzani müttefiki Sadr’ın son aksiyonuna karşı toplumsal medya hesabı üzerinden Ekselansları Mukteda Sadr’ın kararına hürmet duyuyoruz ve müteakip gelişmeleri takip edeceğiz iletisi paylaştı
Şii önderin öteki bir müttefiki Meclis Lideri Halbusi de Seyyid Sadr’ın isteği üzerine Sadr Bloku milletvekili kardeşlerimin istifalarını içimden gelmese de kabul ettim Sadr’ın bu adımdan geri dönmesi için çok gayret sarf ettik lakin kendisi vatan ve halk için engelleyici değil fedakar olmak ve kararında devam etmek istediğini belirtti açıklamasında escort buca bulundu
Sadr vekillerine istifa daveti yaptığı mektubunda Bu adımım halkımızı ve ülkemizi meçhul bir gelecekten kurtarmak için fedakarlık yaptığım manasına geliyor sözüne yer vermişti
Irak seçim maddesine nazaran istifa eden vekillerden boşalan koltuklar birebir seçim bölgesinde en çok oyu alan sıradaki adaylara gidecek Böylelikle başta İran takviyeli Nuri el Maliki liderliğindeki Kanun Devleti Koalisyonu olmak üzere Fetih Koalisyonuyla başka Şii kümeler ve bağımsızların vekil sayısında artış bekleniyor
İstifaların Mecliste oylanması gerekiyor mu
Irak Meclisi iki aylık tatil kararı almıştı Birtakım hukukçulara nazaran kelam konusu istifaların Meclis oturumunda oylamaya sunulması ve oy çokluğuyla karara bağlanması gerekiyor
Ancak bu türlü olmadığını savunanlar da var Hukuk uzmanı Dr Ali Temimi Meclis Lideri’nin istifaları kabul etmesi yetiyor ve müstafi vekillerin vazifesi sona ermiş oluyor Bunun için Meclis oylamasına gerek yok Mecliste yalnızca milletvekilinin emekli olması için oylama yapılır dedi
İstifa eden her vekilin yerine seçim bölgesinde ondan sonra en çok oyu alan adayların Meclise gireceğini söz eden Temimi Meclis Lideri istifa eden vekillerin yerine geçecek adayların isimlerini Federal Mahkemeye gönderir Mahkeme de onaylayınca bu şahıslar gelip Mecliste yemini alsancak escort eder değerlendirmesi yaptı
Temimi Meclisin feshedilmesinin türel boyutuna ait ise şu bilgileri verdi
Anayasanın 64’üncü hususuna nazaran Meclisin feshedilmesi milletvekillerinin üçte birinin talebi ve oy çokluğuyla kabul edilmesi sonucu gerçekleşebilir Münasebetiyle bu istifalar feshedilme teşebbüsü olmadıkça Meclisin işleyişini etkilemez
Meclis Lideri Halbusi de dün Ürdün’ün başşehri Amman’da yaptığı basın toplantısında Herhangi bir milletvekilinin istifasını sunması ve onu kabul etmem vekilin vazifesinin sona ermesi demektir Bunun için Meclis oylamasına gerek yok demişti Ülkedeki siyasi tıkanıklığın sürmeyeceğini savunan Halbusi Meclisin feshedilmesi ve yeni bir seçim yapılmasının şimdi gündemde olmadığını aktarmıştı
Siyasi istikrar ve ittifakların hali değişecek
Bununla birlikte kimi uzmanlar Sadr’ın Meclisten çekilmesini ülkedeki siyasetin iflası olarak kıymetlendiriyor Eski Sünni vekil Mişan Cuburi Sadr’ın aldığı karar sonrası Meclisin kendini feshedeceğini ve gelecek yıl ülkede yeni bir seçim yapılacağını sav etti
Irak Niyet Merkezi Lideri İhsan Şammari de Sadr’ın son atağını AA muhabirine kıymetlendirdi
Şammari Sadr’ın siyasetten çekilmesi Uyum Çerçevesi içindeki rakiplerini sıkıntı duruma düşürdü Bu karardan sonra siyasi istikrar ve ittifakların hali değişecek Sadr’ın KDP ve Sünnilerle hükümet kurmak ve yeni bir siyasi yol haritası çizmek bornova escort için oluşturduğu ‘Vatanı Kurtarma’ isimli üçlü ittifak da dağılmış oldu yorumu yaptı
İran dayanaklı Uyum Çerçevesi’nin Sadrcı vekillerin istifası sonrası Meclisteki sandalye sayısının artırabileceğine dikkati çeken Şammari bu kümenin Meclisteki en büyük parti pozisyonuna yükselebileceğini fakat hükümeti kurmak için başarılı olmasının sıkıntı olduğunu söyledi
Sadr’ın kitlesi başkanlarını ‘siyasi yaralı’ ve ‘kırgın’ olarak görmeyi asla kabul etmeyecek
Sadr’ı oyun dışı bırakmak İran dayanaklı Uyum Çerçevesi’ne çok şey ödettirir diyen Şammari değerlendirmesini şöyle sürdürdü
Sadr’ın Meclisten çekilmesi Meclisin bitip yok olduğu manasına gelir Meclis bundan sonra çalışmalarına başlayamaz Irak’ta sokak hareketleri için hazırlıklar yapılıyor Bunun hedefi da mevcut siyasi tertibe son verilmesi Sadr da başlaması beklenen sokak hareketlerini destekleyerek güçlendirebilir ve bu adımı kitleleri tetikleyebilir Şovlar başlarsa bu Sadr Hareketi’nin en güçlü biçimde alana inmesi demek olacak Sadr’ın kitlesi önderlerini ‘siyasi yaralı’ ve ‘kırgın’ olarak görmeyi asla kabul etmeyecek ve bunu kendilerine yedirmeyecekler Bu çok sert reaksiyonlarına neden olacak
Siyasi yol haritası güzelce dağılacak ve kaybolacak
Siyasi analist Raad Haşim de Sadr Bloku vekillerinin istifasının tüm siyasi kümeleri şaşkına çevirdiğini söz etti
Haşim En büyük halk karşıyaka escort kitlesine ve Meclis kümesine sahip bir tarafın siyasetten çekilmesi ülkenin güç kaidelere hamile olduğunu gösteriyor Siyasi yol haritası yeterlice dağılacak ve kaybolacak dedi
Bu gelişmenin akabinde yeni ittifakların gündeme gelebileceğini söyleyen Haşim şöyle devam etti
Şii siyasetinin direklerinden birinin Sadr bu biçimde çekilmesini Şii dini ve siyasi merciler kabul etmeyecek Şii kümeler ortasında müzakereler başlayabilir ve Sadr’ın kararından dönmesi için ikna çalışmaları başlatılabilir Lakin birebir vakitte Sadr’ı kararından geri döndürmek oldukça güç Sadr inadına devam ederek patlamak üzere olan kitleleri ve kendi tabanını harekete geçirebilir Durum daha fazla tıkanıklığa gerçek gidiyor Sadr ve rakipleri İran dayanaklı Şii gruplar ortasında sokakta sürtüşmeler yaşanabilir lakin bunun bir çatışmaya dönüşmesini şimdilik uzak görüyorum
Meclis fonksiyonsuz hale gelecek ve siyasi sistem çökmüş olacak
Siyasi analist ve yorumcu Ahmed Yasiri de Sadr Bloku milletvekillerinin istifasının sokak hareketlerini tetikleyebileceği görüşünü paylaştı
Yasiri Siyasetin en büyük kümesinin siyasetten çekilmesi Meclisin bir nevi lağvedilmesi demek Meclisin hiçbir tesir alanı kalmayacak Mukteda Sadr toplumsal medyada bir bildirisiyle 4 milyon insanı sokağa dökebilir dedi
Şii önder Sadr’ın bu atağıyla sorumluluğu İran dayanaklı Uyum Çerçevesi’ne yüklediğini kaydeden Yasiri Sadr’ın ayrıyeten ısrarla üzerinde durduğu ulusal çoğunluk hükümeti ni gerçekleştiremediği için çekilmeyi seçtiğini söyledi
Yasiri değerlendirmesini şöyle tamamladı
Sadr rakipleriyle İran dayanaklı Şiiler hiçbir biçimde ortak hükümet kurma niyeti taşımıyordu Böylelikle evvel Meclisten çekilerek onları köşeye sıkıştırdı akabinde kitleleri harekete geçirerek onları alanda da yenmeyi deneyecek Bu da çok tehlikeli bir durumun sinyalini veriyor Bir kaos ortaya çıkacak lakin bu daha çok ‘kontrollü kaos’ olacak Sadr’ın müttefikleri KDP ve birtakım Sünniler de Meclisten çekilirse Meclis fonksiyonsuz hale gelecek ve siyasi sistem de çökmüş olacak
