Hava sıcaklıklarındaki bleirgin artış ile birlikte bahar mevsimi kendisini göstermeye başladı. Birçok farklı avantajla gelen bahar mevsiminde birtakım aksiliklerde da artış yaşanabiliyor.
Bu aksiliklerden birinin arı sokmaları olduğunu tabir eden Alerji Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Sakine Işık, insanların yaklaşık yüzde 2’sinin arılara alerjik olduğunun düşünüldüğünü, arı sokmasına bağlı bildirilen vefat hadiselerinin gerçek sayının çok altında olduğunu ve kırsalda kalp krizine bağlı olduğu düşünülen kimi vefat olaylarında sebebin arı alerjisi olduğunu söyledi.
ADRENALİN İĞNELERİ HAYAT KURTARIYOR
Yazın acil servislere çok sayıda arı alerjisi hadisesinin başvurduğunu tabir eden Işık, arı sokması sonrası genelde sokulan yerde kaşıntılı hafif bir kızarıklık ve şişme ortaya çıktığını, ağrı kesici ilaç ve buz uygulamaları ile bu tepkilerin azaldığını kaydetti. Bal arıları soktuktan sonra genelde venom keselerinin deride kaldığını ve deriye en yakın yerinden 10-15 dakika içinde kesenin sıkılmadan çıkarılması gerektiğini belirten Işık, “Yaban arıları ise birkaç kere sokabilir. Kimi hastalarda ısırılmadan 12-24 saat sonra 20 santimden büyük geniş şişlik kızarıklıklar oluşur. Bunlar genelde 1 hafta içinde gerileyerek kaybolur. Boyun, lisan, dudak üzere bölgeler sokulmadıkça tehlike oluşturmazlar. Bu geniş lokal tepkiler ilerideki şiddetli tepkilerin habercisi değildir.” şkelinde konuştu.
Asıl korkulan tepkilerin teneffüs ve dolanım sistemini etkileyen nefes darlığı, boğazda tıkanma hissi, çarpıntı, baş dönmesi, karın ağrısı, şuur kaybı ve baygınlık üzere semptom ve şikayetlere yol açan ağır sistemik tepkiler olduğunu lisana getiren Işık, bu tip tepkiler geliştiren hastaların kesinlikle alerji uzmanına müracaat etmesi gerektiğini söyledi.
Küçük çocuklarda arı alerjilerine bağlı vefata nadiren rastlanıp genelde kalp, akciğer hastalığı olanlarda tepkilerin daha şiddetli olduğunu belirten Işık, bir kişinin alerjik yatkınlığının olmasının arı alerjisi için büyük risk faktörü olmadığına dikkat çekerek, “Tanı deri ve kan testi ile konup, tarama gayeli olarak bu testler kullanılmaz. Tarama maksatlı testlerde arı alerjisi çıkan insanların yüzde 20’sinden azı arı sokmasına bağlı tepki gösterir. Bunun yanında vefat hadiselerinin birçoklarında öncesinde bir alerji hikayesi yoktur. Arı sokmasına bağlı önemli tepki geçiren hastaların sonraki sokmada nasıl tepki vereceği ön görülemez. Üst teneffüs yolları tıkanıklığı ve deveran yetersizliği en sık mevt nedenleridir. Şiddetli tepki geçiren hastalar yanlarında kesinlikle kendinden enjeksiyon yapan adrenalin iğneleri bulundurmalıdır. Tepki ne kadar erken başlarsa o kadar şiddetlidir. Adrenalinin erken yapılması en değerli tedavi yaklaşımıdır.” ikazlarında bulundu.
AŞILAR DEVLET TARAFINDAN KARŞILANIYOR
Ağır tepkiler geçiren hastalarda arılara yönelik alerji aşılarının en değerli tedavi yaklaşımı olduğunu aktaran Işık, aşıların tepkilerin ortaya çıkmasını yüzde 95 oranlarında engellediğini ve besbelli olarak şiddetini hafiflettiğini söyledi.
Şiddetli alerjik tepkilerde hastaların erken ayağa kaldırılması yahut yürüyerek hastaneye gitmeye çalışmaları önemli tansiyon düşmesi ve ritm bozukluğu ile ölümlere yol açabileceği ihtarında bulunan Işık, hastaların ayağa kaldırılmaması ve teneffüs yolları açık tutularak ambulansın beklenmesi gerektiğini vurguladı.
Arı aşılarının tamamının devlet tarafından ödendiğini hatırlatan Işık, “Genelde 6 ila 16 hafta mühletince her hafta yapılan aşılarla çok düşük dozlarda arı zehri enjekte edilerek beden belirli bir dozdan sonra zehre karşı reaksiyonsuz hale gelir. Arı aşıları kesinlikle deneyimli alerji uzmanları tarafından yapılmalıdır. Arı aşıları çoklukla ayda bir olarak 5 yıl sürer. Kimlerin aşılanması gerektiğine kesinlikle alerji uzmanları karar vermelidir” sözlerini kullandı.